Co to jest amortyzacja w butach do biegania i dlaczego jest ważna?

Jak działa amortyzacja w butach do biegania?

Amortyzacja w butach do biegania pochłania siłę uderzenia stopy o podłoże, a następnie rozprasza ją lub oddaje, wspierając wysiłek biegacza. Dzięki temu uderzenie nie jest odbierane bezpośrednio przez stopę. Ogranicza to ryzyko kontuzji i nadmiernego obciążenia, a także sprawia, że biega Ci się przyjemniej.

Podstawowe funkcje amortyzacji w butach do biegania to:

• absorpcja wstrząsów i minimalizowanie ich wpływu na ciało biegacza;
• redukcja nacisku na stopę podczas lądowania. Stopa biegacza przyjmuje cały jego ciężar, gdy opada na podłoże. Rozłożenie tego obciążenia przez elementy amortyzujące w butach chronią Twoje zdrowie;
• podczas biegu po urozmaiconym terenie amortyzacja sprawia, że wstrząsy i nierówności są mniej odczuwalne, a stopy chronione;
• miękka warstwa amortyzująca podnosi komfort i uprzyjemnia trening.

Jeśli kiedyś biegałeś niczym w chmurach, a teraz czujesz każdą nierówność i twardość asfaltu, oznacza to, że czas na wymianę butów do biegania – obecne straciły właściwości amortyzujące. Bieganie bez amortyzacji sprawia, że wszelkie siły obecne podczas biegania zadziałają mocniej na Twoje ciało. W miarę zużywania się amortyzacji bieganie staje się coraz mniej przyjemne, a coraz bardziej obciążające. Uderzenia o grunt oraz ciężar ciała stają się odczuwalne i wywierają negatywny wpływ zarówno na Twój sportowy performance, jak i samopoczucie.

Możesz łatwo sprawdzić, czy Twoje buty do biegania mają jeszcze skuteczną amortyzację. Ugnij but i obserwuj, jak szybko wraca do pierwotnego kształtu. Jeśli nie odzyskuje go w pełni, czas poszukać nowego obuwia sportowego.

Rodzaje amortyzacji w butach biegowych

Technologie służące amortyzacji butów do biegania wykorzystują rozmaite tworzywa sztuczne o specyficznych właściwościach: lekkie, sprężyste i doskonale pochłaniające energię. Istotne jest też połączenie oraz umiejscowienie poszczególnych elementów. W zależności od tych czynników osiąga się różny stopień amortyzacji i ochronę stopy dopasowaną do aktywności, stylu biegu oraz podłoża.

W większości butów biegowych stosuje się różnego rodzaju pianki, które są bardzo lekkie i dobrze absorbują siłę uderzenia, zapewniają miękki i komfortowy krok oraz tłumią drobne nierówności.

Producenci butów do biegania opracowują rozmaite pianki, które z reguły tworzą wewnętrzną warstwę podeszwy. Oto niektóre z nich:

• Pianka EVA – najstarsza, ale nadal często stosowana w butach do biegania i stale doskonalona za sprawą różnego rodzaju domieszek oraz nowych technologii nanoszenia. Jest miękka, odporna na odkształcenia i wpływ temperatury, obecna w niezliczonych modelach butów biegowych, np. w HOKA BONDI X.
• Pianka o zróżnicowanej gęstości jest obecna w modelu butów biegowych na asfalt On Running Cloudspark. W połączeniu z nylonową wstawką gromadzi energię uderzenia i oddaje ją biegaczowi, wspierając sprężystość odbicia.
• Pianka DNA LOFT obecna np. w butach Brooks Ghost 16. Wykonano z niej środkową podeszwę. Wyróżnia się zrównoważonym stosunkiem miękkości i responsywności, zapewnia sprężystość kroku i ochronę przed wstrząsami zarazem. Stanowi połączenie tradycyjnej pianki EVA z gumą oraz powietrzem.
• Pianka React stworzona na bazie EVY.

Pianki amortyzujące zdominowały rynek obuwia dla biegaczy, ale nie zagarnęły go w całości. Niektóre marki postawiły na zupełnie inne rozwiązania, takie jak:

• poduszki powietrzne,
• silikonowe wkładki żelowe,
• technologia Boost (rozwinięta do Ultraboost), stworzona z myślą o odzyskiwaniu energii wytracanej w trakcie amortyzowania uderzenia,
• kanały powietrzne w podeszwie. Udoskonaloną technologię stosuje marka On Running. Charakterystyczne „chmurki” działają niczym sprężyny, które chronią przed uderzeniem, gromadzą jego siłę, a następnie przekazują ją biegaczowi w trakcie wybicia.

W amortyzacji butów do biegania stosuje się także rozmaite wkładki, np. węglowe czy nylonowe, które zwiększają sprężystość podeszwy. Ogromny wpływ na właściwości amortyzacyjne ma również przestrzenny układ elementów oraz ich wzajemne oddziaływanie.

Czynniki wpływające na wybór amortyzacji w butach

Czy amortyzacja im silniejsza, tym lepsza? Niekoniecznie. Podpowiadamy, na co należy zwrócić uwagę, wybierając poziom i rodzaj amortyzacji.

Rodzaj nawierzchni

Biegasz po asfalcie, piaszczystych polnych drogach, a może traktach leśnych? Im twardsza nawierzchnia, tym większe są wstrząsy przy lądowaniu i siły uderzenia działające na ciało. Dlatego na asfalt potrzebujesz mocniejszej amortyzacji niż do biegania po miękkiej drodze leśnej. Amortyzacja na drogi gruntowe, szutry i przełaje powinna też chronić stopy przed nierównościami i kamykami.

Połączenie tych dwóch cech oferuje amortyzacja w butach trailowych, która jednocześnie niweluje wstrząsy i nierówności, zapewniając dobre czucie podłoża niezbędne dla bezpiecznego przemierzania wymagających tras górskich.

Styl biegania

Jeśli biegasz z pięty, zwróć szczególną uwagę na dodatkową amortyzację w tym obszarze, ponieważ będzie on szczególnie narażony na negatywny wpływ uderzeń o grunt. Analogicznie – jeśli biegasz z palców, zatroszcz się o dodatkową amortyzację i dynamikę wybicia w przedniej części buta.

Wybierając amortyzację, odpowiedz sobie na pytanie, czy wolisz powolne przebieżki, czy szybki bieg. W tym drugim przypadku większe siły rozkładają się na mniejszym obszarze, który powinien być dodatkowo chroniony.

Dobierając buty do stylu biegania, pamiętaj, aby nie utożsamiać dropa z amortyzacją. Duży drop, w którym pięta jest zdecydowanie wyżej niż palce, nie musi (chociaż może) przekładać się na bardzo skuteczną amortyzację tego obszaru. Te dwie cechy są jednak rozłączne.

Budowa biegacza

Im większa masa ciała, tym bardziej istotne jest odciążanie stawów, ścięgien i kości. Osoby o dużej masie powinny sięgać po silniejszą amortyzację w butach do biegania, aby chronić zdrowie.

Buty z dużą amortyzacją

Poniżej znajdziesz nasze rekomendacje dla biegaczy, którzy szukają butów z dużą amortyzacją.

• Do codziennych treningów i przebieżek na asfalcie polecamy On Running Cloudspark 3. Za amortyzację odpowiadają: pianka o urozmaiconej gęstości, nylonowa wstawka oraz układ tuneli powietrznych tworzących sprężynujące chmurki – znak rozpoznawczy butów On Running.

• Długodystansowe biegi po asfalcie wymagają szczególnie skutecznej amortyzacji. Zapewnia ją model damskich butów do biegania Hoka Bondi X. Wnętrze podeszwy wypełnia pianka EVA. Towarzyszy jej płytka z włókna węglowego, która razem z odpowiednio zaprojektowaną krzywizną podeszwy odpowiada za oszczędzanie energii i lepsze wybicie bez nadmiernego zmęczenia.

• Buty biegowe męskie Brooks Ghost 16 to propozycja dla osób, które chcą biegać po różnych nawierzchniach, ale cenią wysoką amortyzację. W tym modelu odpowiadają za nią: udoskonalona podeszwa środkowa z pianki DNA LOFT v3 oraz podeszwa zewnętrzna Segmented Crash Pads, która indywidualnie wyłapuje pojedyncze drobne wstrząsy, ograniczając straty energii.

• Buty trailowe On Running Cloudvista 2 chronią stopy przed wpływem uderzenia o twarde i nierówne podłoże podczas biegów górskich. Podeszwa środkowa, wysoka i miękka, wykonana z pianki Helion™ i poduszeczek CloudTec® zapewnia redukcję wstrząsów bez rezygnacji z dobrego czucia podłoża. Gładkość i sprężystość przetaczania to zasługa wkładki Speedboard™.

Buty z niższą amortyzacją

Buty z niższą amortyzacją będą odpowiednie na miękkie nawierzchnie i krótkie trasy oraz do biegania amatorskiego. Często łączą zalety butów miejskich i casualowych z właściwościami antywstrząsowymi. Naszą propozycją są buty damskie ADIDAS BY STELLA McCARTNEY ULTRABOOST SANDAL. To bardzo lekki i przewiewny model, odpowiedni do biegania nawet w upalne dni i na zajęcia fitness. Podeszwa Boost łączy miękkość i przyjemność każdego kroku z pochłanianiem wstrząsów i odzyskiwaniem energii uderzenia dla wsparcia Twoich celów treningowych.

Podsumowanie

Amortyzacja to najważniejszy obok dropa element butów do biegania. Nowoczesne obuwie dla biegaczy bazuje na różnych rozwiązaniach: od pianek przez poduszki powietrzne po żelowe wkładki i system tunelików oraz chmurek.

Amortyzacja chroni stopy przed wstrząsami i uderzeniami, pochłaniając i rozpraszając energię. W butach do biegania dostępnych aktualnie na rynku część tej energii jest kumulowana i przekazywana biegaczowi, co wspiera wybicie i podnosi dynamikę biegu niczym dodatkowy napęd. Systemy amortyzacji redukują też nacisk masy ciała na stopę, chroniąc jej skomplikowaną strukturę przed uszkodzeniem.

Szukając butów do biegania, weź pod uwagę stopień, rodzaj i układ amortyzacji. Dopasuj je do swojego stylu biegania, nawierzchni oraz budowy ciała. Pamiętaj, aby wymienić buty do biegania, gdy stracą właściwości amortyzacyjne.