Co to jest Gore-Tex®? Poradnik użytkownika

Czym jest membrana Gore-Tex®?

Membrana Gore-Tex® to materiał wykorzystywany w odzieży outdoorowej i technicznej, a także w obuwiu. Zapewnia wodoodporność, wiatroodporność i oddychalność.

Te właściwości membrany Gore-Tex® wynikają z budowy tworzywa. Membrana Gore-Tex® powstaje przez wprasowanie w tkaninę porowatego teflonu, który jest półprzepuszczalny.

Choć Gore-Tex® jest kojarzony głównie z membranami w kurtkach, to wykorzystuje się go także do produkcji:

• obuwia,
• szeroko rozumianej odzieży outdoorowej: spodni, rękawic itd.,
• odzieży i wyposażenia dla służb, np. policji, wojska,
• nici chirurgicznych, sztucznych naczyń krwionośnych, zamienników więzadeł i innych materiałów stosowanych w chirurgii oraz endoprotetyce,
• linek rowerowych,
• osłon przeciwdeszczowych na obiektach widowiskowych,
• elektroniki, np. osłon mikrofonu w telefonach komórkowych.

Wróćmy jednak do membran w odzieży outdoorowej. Zapewniają one odporność ubrania na wodę, a jednocześnie przepuszczają parę wodną. Jak to możliwe?

Sekretem membran z Gore-Tex®u jest wielkość porów. Są one tak małe, że nie przepuszczają cząsteczek wody w stanie ciekłym, ale na tyle duże, aby przepuścić cząsteczki pary wodnej. Dzięki temu np. kurtka z Gore-Tex®u jest wodoodporna, ale nie przegrzejesz się w niej i pot nie będzie się zbierał pod ubraniem.

Para wodna z ciała odparowuje, ponieważ jej stężenie pod warstwą tkaniny jest większe niż w otoczeniu. Na zasadzie osmozy, dążąc do wyrównania stężeń, para wodna wydostaje się przez pory w membranie. Efekt: ciepło i sucho, nawet gdy intensywnie się pocisz, a na zewnątrz panuje mróz.

Warto wiedzieć, że na rynku dostępne są różne rodzaje membran Gore-Tex®, które odpowiadają na rozmaite potrzeby. Widać to szczególnie w obuwiu trekkingowym, gdzie można znaleźć membranę Gore-Tex® w wariantach:

• Extended Comfort
• Performance Comfort
• Insulated Comfort. Kupując odzież z membraną, możesz trafić na produkty z charakterystycznym rombem z oznaczeniem Gore-Tex®. Zwróć uwagę na kolor i treść tego znaku, ponieważ wskazuje on różne warianty membrany:
• Czarny romb z napisem „Guaranteed to Keep You Dry. Gore-Tex® Products” informuje o pełnej wodoodporności.
• Biały romb z napisem „Comfort and Performance. Gore-Tex® Infinitum™ Products” oznacza, że w wyrobie zastosowano membranę Gore-Tex® Infinitum™ – mniej odporny na wodę, ale za to bardziej komfortowy wariant.

Membrany mogą różnić się stopniem izolacji termicznej, ale też paroprzepuszczalności. To ostatnie może być wyrażone w g/m2/24h, czyli gramach na metr kwadratowy na dobę. O oddychalności informuje też współczynnik RET, który określa opór parowania. Im niższy, tym swobodniej „oddychają” but czy inny element stroju z membraną.

Membrana Gore-Tex®. Dwu- czy trzywarstwowa?

Membrana Gore-Tex® może być łączona z więcej niż jedną warstwą materiału, na różne sposoby. Kupując kurtkę typu hardshell, spotkasz się oznaczeniami: 2L, 2.5L oraz 3L. Oznacza to 2, 2,5 albo 3 warstwy (layers):

• Kurtki 2L – dwuwarstwowe, dwulaminaty – to najstarsze rozwiązanie. Membrana jest połączona na stałe z materiałem zewnętrznym. Aby skóra nie stykała się bezpośrednio z membraną, od środka takiej kurtki znajdziesz cienką siateczkę albo inny rodzaj delikatnej podszewki.
• Kurtki 2.5L – dwuipółwarstwowe, dwuipółlaminaty – zamiast siateczki stosuje się warstwę natryskiwaną na membranę po wewnętrznej stronie ubrania. Jest ona milsza w dotyku, a jednocześnie zabezpiecza membranę przed szybkim zużyciem. Ubrania 2.5L są lżejsze i łatwiej się kompresują w porównaniu z pozostałymi typami kurtek hardshell.
• Kurtki 3L – trójwarstwowe, trójlaminaty – mają 3 trwale połączone warstwy: materiał zewnętrzny, membranę i materiał wewnętrzny. Wysoka nieprzemakalność i trwałość sprawiają, że po hardshelle 3L sięgają głównie osoby uprawiające wspinaczkę oraz bardzo zaawansowani turyści. Modele 3L są cięższe, ale też posłużą najdłużej i wytrzymają najtrudniejsze warunki.

Chcesz wiedzieć więcej o kurtkach typu hardshell oraz softshell? Przejdź do artykułu.

Jak dbać o Gore-Tex®?

Zapoznaj się z zaleceniami producenta. Co do zasady ubrania z membraną Gore-Tex® można prać w pralce w temperaturze do 40 stopni Celsjusza i do 600 obrotów. Nie należy używać proszków do prania, płynów zmiękczających, wybielaczy, odplamiaczy przeznaczonych do zwykłej odzieży.

Środki piorące powinny być delikatne i używane w niewielkich ilościach. Sięgaj po detergenty przeznaczone do ubrań z membraną. Puść jedno puste pranie, aby usunąć resztki starej chemii z podajnika i przewodów w pralce. Zanim wypierzesz kurtkę, usuń widoczne zabrudzenia zewnętrznej warstwy przy użyciu wilgotnej gąbki. Jeśli Twoja pralka ma tryb przeznaczony do odzieży outdoorowej, skorzystaj z niego.

Ubrania z membraną Gore-Tex® możesz też prać ręcznie. Unikaj tarcia i zginania. Zanurz odzież w wodzie i poruszaj nią szybko. Następnie bardzo dokładnie wypłukaj.

Czy ubrania z membraną Gore-Tex® można suszyć w pralce bębnowej? Tak. Wybierz tryb suszenia o niskiej temperaturze i dość wolnych obrotach.

Jeśli chcesz prasować odzież z Gore-Tex®em, upewnij się, że na metce nie ma oznaczenia, które by tego zabraniało, a następnie wyprasuj ubranie przez ręcznik. Nie przykładaj żelazka bezpośrednio do prasowanego materiału. Temperatura prasowania powinna być niska. Nie stosuj pary.

Jeśli Twoja odzież z membraną ma dodatkowo warstwę impregnatu, pamiętaj o powtarzaniu impregnacji, gdy zacznie tracić hydrofobowe właściwości.

Które produkty z Gore-Tex®em warto wybrać?

Gore-Tex® kojarzy się na ogół z kurtkami, ale występuje powszechnie też w obuwiu, spodniach, bluzach, rękawiczkach outdoorowych i technicznych.

Kurtki z Gore-Tex®em to już klasyka turystyki, nie tylko tej najbardziej wymagającej i wyczynowej. Lekkie wodoodporne kurtki przydają się nawet na spacerze czy podczas krótkiej przebieżki. Modele zapewniające większą wodoodporność sprawdzają się podczas wielodniowych zimowych górskich wypraw. Możesz dobrać stopień ochrony do swojego stylu życia i aktywności.

Szukasz stroju zupełnie casualowego, który jednak zapewni Ci wodo- i wiatroodporność znaną z odzieży outdoorowej? Sprawdź puchowy płaszcz Goldwin Gore-Tex® Snow Range.

Buty z Gore-Tex® to najczęściej zimowe obuwie trekkingowe, które chroni stopy przed przemoczeniem, ale i przegrzaniem podczas intensywnego wysiłku. Przykładem może być model Dolomite 54 High FG EVO GTX. Membranę często znajdziesz też w letnich półbutach trekkingowych.

Membrana jest niezastąpiona w zimowych rękawiczkach. Skrobanie szyb o poranku, lepienie bałwana albo zdobywanie ośnieżonych szczytów — niezależnie od tego, co robisz, Gore-Tex® w rękawiczkach utrzyma Twoje dłonie w komfortowej suchości i cieple. Dla najwyższego poziomu wygody i chwytności sięgnij po model z membraną Gore-Tex® Infinitum™, np. rękawiczki Mammut Astro GORE-Tex® Infinium™.

Alternatywy dla Gore-Tex®

Gore-Tex® nie jest jedyną membraną półprzepuszczalną stosowaną w odzieży outdoorowej. Alternatywę dla Gore-Tex®, tkaninę o nazwie Texapore. Jest ona porównywalna z Gore-Tex® i również występuje w kilku odmianach.

Materiałem, który przewyższa Gore-Tex® pod kątem oddychalności, jest eVent.

Nieco bardziej ekologicznym niż Gore-Tex®, a porównywalnie skutecznym zabezpieczeniem przed wodą i wiatrem jest Sympatex. Inna przyjazna planecie technologia to H2No.

Kolejną znaną technologią jest DryVent. Tę membranę docenią osoby umiarkowanie aktywne, które szukają skutecznej ochrony, dobrej oddychalności i przystępnej ceny, ale nie zależy im aż tak na wieloletniej trwałości.

To tylko kilka przykładów alternatyw dla membran z Gore-Tex®. Producenci odzieży outdoorowej opracowują własne technologie, starając się dorównać klasyce, a nawet przewyższyć ją pod względem skuteczności i wygody. Wygląda jednak na to, że póki co pozycja lidera jest niezagrożona i najłatwiej znaleźć odzież outdoorową właśnie z membraną Gore-Tex®.

Podsumowanie

Membrana Gore-Tex® to tworzywo stosowane głównie do produkcji odzieży i obuwia outdoorowego, technicznego i taktycznego. Popularność zawdzięcza temu, że łączy wodoodporność i wiatroodporność z oddychalnością. Dzięki temu można cieszyć się aktywnością na świeżym powietrzu przy każdej pogodzie bez obawy o przemoczenie, przewianie, przegrzanie czy przepocenie. Gore-Tex® występuje w wariantach, które zapewniają różne stopnie ochrony i komfort noszenia.

Jeśli masz ubrania z membraną Gore-Tex®, możesz zadbać o ich wieloletnią trwałość bez utraty właściwości. Wystarczy, że będziesz przestrzegać zaleceń producenta, unikać silnych środków piorących, zmiękczaczy oraz prania i suszenia w wysokich temperaturach.

Gore-Tex® to jedna z wielu dostępnych na rynku membran wodoodpornych. Materiały o podobnych właściwościach znajdziesz pod innymi nazwami, np. DryVent, Tex®apore czy eVent.