Jak dbać o narty? Kompleksowy poradnik dla narciarzy

Kiedy warto serwisować narty?

Narty warto serwisować przed sezonem, zanim wyruszysz na stok, a także po zamknięciu sezonu narciarskiego – dzięki temu bez szwanku zniosą wielomiesięczne przechowywanie. W zależności od tego, jak często i intensywnie jeździsz, warto pielęgnować narty także w sezonie, między wypadami na stok. Jeśli jeździsz dużo, kontroluj stan nart nawet co kilka dni.

Przed sezonem

Serwis nart przed otwarciem sezonu jest bardzo ważny nie tylko dla przyjemności jazdy, ale też dla Twojego bezpieczeństwa. Obejmuje on:

• ostrzenie krawędzi nart,
• smarowanie ślizgu nart,
• przegląd ruchomych elementów nart,
• sprawdzenie i dostosowanie wiązań do warunków fizycznych narciarza lub narciarki, które w ciągu niemal roku mogły się znacząco zmienić.

Podczas sezonu

To, jak często serwisować narty, zależy w dużej mierze od tego, jak dużo jeździsz. Narty zużywają się odpowiednio do stopnia eksploatacji.

• W sezonie czyść narty po każdym użyciu.
• Smarowanie nart najlepiej ponawiać przed każdym wyjazdem.
• Ostrzenie wykonuj, gdy zauważysz oznaki stępienia: odczucie spowolnienia, zwiększonego oporu oraz niższą precyzję w inicjowaniu zakrętów.

Po sezonie

Zanim schowasz narty na kilka miesięcy w piwnicy, wykonaj następujące prace:

• Dokładnie wyczyść narty i wysusz je. Wilgoć pozostawiona na powierzchni sprzyja korozji.
• Nasmaruj narty na gorąco w serwisie albo samodzielnie, używając wosku z parafiną. Warstwa powinna być grubsza niż w przypadku smarowania między wyjazdami w sezonie. Rolą smaru po sezonie jest ochrona przed czynnikami zewnętrznymi, a nie poprawa właściwości jezdnych.
• Przygotuj wiązania do przechowywania. W tym celu oczyść je i pokryj specjalnym preparatem, a także poluzuj sprężyny do wartości DIN nieco wyższej niż minimalna, tak aby nie pozostawały napięte przez długie miesiące poza sezonem narciarskim.

Narty przechowuj w pokrowcu, w suchym i ciepłym, ale nie gorącym miejscu. Pamiętaj, że nartom szkodzą m.in. promienie słoneczne i wilgoć. Więcej porad na temat przechowywania nart znajdziesz w dalszej części poradnika.

Ostrzenie nart – klucz do precyzyjnych zjazdów

Ostrzenie nart możesz powierzyć specjalistom w serwisach narciarskich albo przeprowadzić samodzielnie. Potrzebne są do tego:

• imadło
• szczotka miedziana
• pazur
• kątownik
• szczypce
• pilnik
• diament szlifierski
• hebel narciarski
• żelazko do smarowania po ostrzeniu.

Wyposażenie do domowego serwisowania nart kupisz w zestawie.

Jak ostrzyć narty samodzielnie?

1. Ustaw narty w imadle ślizgiem w górę.
2. Zabezpiecz skistopery gumką.
3. Wyszczotkuj ślizg posuwistymi ruchami od dziobu do piętki przy użyciu szczotki miedzianej.
4. Zedrzyj tworzywo sztuczne z bocznej części narty, aby odsłonić powierzchnię przeznaczoną do ostrzenia. Użyj do tego pazura.
5. Przy użyciu kątownika, szczypiec i pilnika szlifuj krawędź od tyłu do przodu, przykładając je lekko, bez znacznego nacisku, pod kątem 45 stopni. Co jakiś czas przecieraj pilnik szczotką miedzianą, a nartę ściereczką, aby usuwać zeszlifowany materiał z opracowywanej powierzchni i narzędzia.
6. Przy użyciu diamentu szlifierskiego na mokro wygładź powierzchnię bocznej krawędzi.
7. Tym samym diamentem wygładź powierzchnię ślizgu, która mogła się wystrzępić podczas pracy na krawędzi narty.
8. Wyszczotkuj ślizg.
9. Używając żelazka, rozpuść parafinę lub inny preparat do woskowania nart na powierzchnię ślizgu. Przejedź żelazkiem po ślizgu bez zatrzymywania się, aby rozprowadzić parafinę.
10. Odłóż narty w ciepłe miejsce.
11. Usuń nadmiar parafiny, cyklinując narty od dziobu do piętki.
12. Wyszczotkuj powierzchnię ślizgu.

Ostrzenie nart jest dosyć czasochłonne, wymaga odpowiedniej ilości miejsca, narzędzi i nieco wprawy. Jeśli czujesz, że wolisz powierzyć komuś to zadanie, skorzystaj z serwisu. Szczególnie zalecamy profesjonalne usługi pielęgnacji nart, jeśli to Twoja pierwsza para nart i pierwszy sezon przygód na stoku. Krawędzie nart wymagają ostrzenia, gdy czujesz, że skręca się coraz trudniej, a kontrola prowadzenia słabnie.

Smarowanie nart – płynność i prędkość na stoku

Smarowanie nart jest konieczne, aby jazda była płynna, szybka i przyjemna. Narty pokrywa się różnymi preparatami w zależności od tego, czy przygotowujesz je do jazdy, czy do przechowywania poza sezonem. Do jazdy używa się smarów poślizgowych, a do ochrony wosków z parafiną.

Są dwie metody nanoszenia smaru na ślizgi: na zimno i na gorąco. Ta pierwsza jest prostsza, nie wymaga specjalnego sprzętu, jednak oferuje mniej trwałą warstwę. Druga wymaga specjalnego żelazka oraz wprawy, nie jest więc zalecana początkującym narciarzom. Jeden i drugi typ smarowania możesz powierzyć serwisowi narciarskiemu.

Smarowanie nart na zimno

1. Usuń stare warstwy wosku szczotką.
2. Nanieś smar na ślizgi i boczne krawędzie.
3. Wypoleruj powierzchnię korkiem, gumką polerską czy innym delikatnym materiałem polerskim.

Smarowanie nart na ciepło

1. Ułóż narty w imadle równolegle do podłoża, ślizgiem do góry.
2. Usuń starą warstwę smaru szczotką lub specjalnym preparatem.
3. Rozgrzej żelazko.
4. Roztop smar na żelazku tak, aby skapywał na ślizg na całej jego długości.
5. Jednym pewnym ruchem, bez zatrzymywania się, rozprowadzaj smar ciepłym żelazkiem po ślizgu.
6. Pozostaw narty na ok. 15 minut, aż smar będzie chłodny.
7. Wycyklinuj ślizgi, aby usunąć nadmiar smaru.
8. Wyszczotkuj i wypoleruj narty.

Przechowywanie nart po sezonie

Narty powinny być przygotowane do okresu poza sezonem: wyczyszczone i nasmarowane na gorąco grubą ochronną warstwą wosku. Przechowuj je w pokrowcu, w cieple, ale nie gorącu, w stabilnej temperaturze i niskiej wilgotności.
Narty są wrażliwe zarówno na promieniowanie UV, które osłabia ich wewnętrzną strukturę, jak i wilgoć, która przyspiesza korozję, a także na zmiany temperatur. Nie powinny się także kurzyć, bo prowadzi to do powstawania mikrorys. Z tego samego powodu nie powinny stykać się ślizgami. Niewłaściwe jest także przechowywanie ich w pozycji poziomej – długotrwałe naprężenia mogą prowadzić do odkształcania się nart.

Jak nie przechowywać nart?

• Nie trzymaj ich w nieogrzewanej piwnicy lub garażu, gdzie temperatury i wilgotność są silnie powiązane z warunkami na zewnątrz.
• Nie przechowuj ich na balkonie.
• Nie zawieszaj ich na ścianie bez pokrowca.
• Nie trzymaj ich pod łóżkiem bez pokrowca.
• Nie kładź ich poziomo.
• Nie ustawiaj ich tak, aby stykały się ślizgami.

Jak zatem przechowywać narty i gdzie? Najlepiej przechowywać je w ogrzewanym wnętrzu, np. składziku czy nawet dużej szafie, w pokrowcu, w pionie, tak aby nie stykały się ślizgami.

O czym warto pamiętać przed wyjazdem na narty?

Zanim zaczniesz kolejny sezon, zrób przegląd, ostrzenie i ponów smarowanie nart, tym razem cieńszą warstwą smaru zapewniającego poślizg. Czas bezczynności nie jest obojętny dla kondycji nart, nawet jeśli przechowujesz je prawidłowo. Upewnij się, że ruchome elementy pracują bez zarzutu. Dopasuj wiązania na nowo. Udanego szusowania!