Jakie buty trekkingowe wybrać? Poradnik S'portofino

Co sprawia, że buty są trekkingowe lub outdoorowe?

Buty trekkingowe lub outdoorowe różnią się od zwykłych butów przeznaczeniem. Służą do wędrowania. Chodzi tu o wielogodzinne, a nawet wielodniowe wyprawy po urozmaiconym i wymagającym terenie: kamieniach, drogach polnych i leśnych, znacznych wzniesieniach, błocie i wszystkim, co możesz spotkać pod stopami na szlaku turystycznym.

Nie należy się porywać na wędrowanie w zwykłym obuwiu. Nawet solidny, ale niedostosowany do warunków but nie zapewni odpowiedniej przyczepności, amortyzacji, ochrony przed wodą i chłodem. Wszystko to dają buty trekkingowe, ponieważ są projektowane z myślą o outdoorowych wyzwaniach.

O podróżniczym charakterze butów trekkingowych decydują zastosowane materiały oraz specyficzna budowa. Co to znaczy, że buty są trekkingowe?

• Umożliwiają wielogodzinne chodzenie bez znacznych otarć i przepocenia (o ile dobrze dobierzesz i zasznurujesz buty – o tym dalej)
• Nie przemakają w deszczu, na śniegu, a nawet umożliwiają przekraczanie niewielkich strumieni i podmokłych terenów.
• Zapewniają komfort termiczny zarówno u podnóża góry, jak i na ośnieżonym szczycie.
• Amortyzują kroki, nawet gdy chodzisz po bardzo twardych skałach.
• Mają dobrą przyczepność, dzięki czemu możesz bezpiecznie stąpać np. po mokrych i nierównych kamieniach nad górskim strumieniem.
• Dają duże możliwości dostosowywania do kształtu Twojej stopy.
• Chronią stopy i kostki przed urazami.
• Są bardzo lekkie i specjalnie zaprojektowane, dzięki czemu wielogodzinny marsz jest mniej męczący.

Aby osiągnąć wymienione cechy, konieczne są odpowiednie materiały i rozwiązania konstrukcyjne. W butach trekkingowych znajdziesz więc m.in.:

• membrany zapewniające wodoszczelność;
• specjalne wstawki w podeszwach, które mają za zadanie np. amortyzować wstrząsy albo kumulować i oddawać energię, aby ułatwić marsz;
• bieżnikowanie zwiększające przyczepność;
• systemy sznurowania, które umożliwiają szybkie zaciąganie sznurowadeł jednym ruchem albo chronią przed rozwiązaniem przy zahaczeniu nogą o nogę czy gałązkę na szlaku;
• osłony przeciwśnieżne, które zapobiegają dostawaniu się śniegu do buta od góry;
• wzmocnienia np. wokół palców i pięt;
• rozwiązania konstrukcyjne zwiększające hamowanie przy schodzeniu ze wzniesienia i zmniejszające obciążenie mięśni;
• wielokierunkowe zawiasy w cholewce, dzięki którym mobilność kostki nie jest ograniczona.

To tylko kilka przykładów. Technologie zastosowane w poszczególnych modelach znacznie się różnią, dlatego dla świadomego zakupu kluczowe jest to, abyś dokładnie zapoznawał się ze specyfikacją butów outdoorowych.

Buty trekkingowe z membraną czy bez?

Membrana to specjalna warstwa, która chroni stopy przed przemoczeniem, ale zapewnia odprowadzanie wilgoci. To możliwe dzięki porom, przez które cząsteczka wody nie może przejść, ale cząsteczka pary już tak. Dzięki temu woda zatrzymuje się na bucie, ale pot jest odprowadzany na zewnątrz.

Najbardziej znaną membraną jest Gore-Tex. To jednak tylko jedna z wielu nazw dla materiału o podobnych właściwościach. W zależności od producenta obuwia możesz spotkać się z różnymi nazwami membran wodoodpornych.

Czy buty trekkingowe z membraną mają jakieś wady? Tak. Paroprzepuszczalność takiego obuwia maleje wraz ze wzrostem temperatury otoczenia. W ciepłe dni membrana będzie ograniczała odprowadzanie wilgoci ze stopy. Może to powodować nie tylko przegrzewanie nóg i przemakanie skarpet, ale też powstawanie bąbli i odparzeń.

Jeśli planujesz letnie wyprawy, zaopatrz się w buty trekkingowe bez membrany. Przed niewielką ilością wody możesz je zabezpieczyć, stosując preparaty do impregnacji, np. w postaci sprayu.

Jeśli chcesz wędrować w okresie od jesieni do wczesnej wiosny, kiedy temperatury są niskie, a wilgoci jest sporo, zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będą buty z membraną.

Buty trekkingowe – skóra czy materiały syntetyczne?

Wiele modeli butów trekkingowych ma elementy wykonane z naturalnej skóry: licowej, nubuku i zamszu. Skóra jest ceniona za wytrzymałość, odporność na ścieranie, oddychalność i wodoodporność.

Jednak technologia idzie naprzód i wiele materiałów syntetycznych dorównuje właściwościami naturalnej skórze, a niekiedy nawet ją przewyższa. W butach trekkingowych znajdziesz tworzywa, które są odporne na czynniki zewnętrzne, a przy tym zdecydowanie lżejsze od naturalnej skóry oraz łatwiejsze w konserwacji.

Buty skórzane są na ogół cięższe niż te wykonane z jej syntetycznych zamienników. Znajdują zastosowanie podczas najtrudniejszych wypraw. Jeśli nie uprawiasz aktywności outdoorowych wyczynowo, możesz sięgnąć po lżejsze obuwie pozbawione naturalnej skóry. Grunt, aby powłoka obuwia była wykonana z dbałością o detale i z materiałów o dobrych parametrach.

Warto też wiedzieć, że różne materiały rozmaicie współpracują z membranami wodoodpornymi. Pod tym względem syntetyki przewyższają naturalną skórę. Jeśli więc chcesz kupić buty trekkingowe z membraną na jesienne i zimowe wyprawy, tworzywa sztuczne mogą okazać się lepszym wyborem.

Możesz też natknąć się na warianty mieszane, czyli obuwie trekkingowe, którego powłoka jest dwuwarstwowa. Stanowi ją połączenie skóry i tkaniny. Są one zestawiane w taki sposób, aby jak najlepiej wykorzystać cechy obu materiałów, osiągając dobrą oddychalność bez ograniczania ruchu stopy. Takie obuwie polecamy na wędrówki wiosenne i letnie.

Podsumowując: jeśli wędrujesz hobbystycznie, a nie wyczynowo, nie ma potrzeby sięgać po buty trekkingowe z naturalnej skóry. Te z syntetycznych materiałów też będą wodoodporne i oddychające, a przy tym lekkie. Jeśli jednak Twoje wyprawy zaliczają się do tych wymagających, masywniejsze skórzane obuwie jest dla Ciebie.

Niskie czy wysokie buty trekkingowe? Co wybrać?

Buty trekkingowe mogą być wysokie (z cholewką) albo niskie (bez cholewki, półbuty). W następnych akapitach omawiamy zalety, wady i zastosowania tych dwóch modeli butów na wyprawy.

Wysokie buty trekkingowe mają cholewkę. Chroni ona staw skokowy przed urazami, bo zapewnia stabilizację. Co za tym idzie, zmniejsza też mobilność, a więc i prędkość przemieszczania się. Takie buty warto zakładać w góry, gdzie ryzyko skręcenia kostki jest większe niż na płaskich terenach, a marsz nie musi być szybki, lecz precyzyjny. Buty trekkingowe z cholewką mają wpływ na to, jakie obciążenie przyjmą Twoje stopy. Są wskazane, jeśli maszerujesz z dużym obciążeniem albo przez wiele dni.

Wysokie obuwie trekkingowe lepiej zabezpiecza stopę przed śniegiem, błotem, ale też pyłem, kamykami czy otarciami np. w lesie przy zahaczeniu o kolczasty krzew. Sprawdzą się więc jesienią, wczesną mokrą wiosną, w zimie oraz na szlakach piaszczystych, żwirowych oraz leśnych.

Obuwie trekkingowe niskie, czyli bez cholewki, kończy się poniżej kostki. Nie stabilizuje stawu skokowego. Z tego powodu nie jest rekomendowane osobom niedoświadczonym, które chcą zdobywać swoje pierwsze szczyty. Są górołazi, którzy cenią wysoką mobilność stopy, a doświadczenie, kondycja oraz sprzyjająca pogoda pozwalają im pokonywać trudniejsze górskie odcinki w niskim i lekkim obuwiu. Daje to nie tylko większą swobodę ruchów, ale też wyższe tempo marszu oraz lepszą oddychalność. To jednak wyższa szkoła jazdy i dla bezpieczeństwa zalecamy chodzić w góry w obuwiu z cholewkami.

Niskie buty trekkingowe są odpowiednie do uprawiania trekkingu na równinach oraz w niższych partiach gór, zwłaszcza jeśli masz lekki plecak. Wśród niskich butów znajdziesz też specjalne modele dostosowane do pokonywania podejść, zwłaszcza skalnych. Ten typ, tzw. buty podejściowe, jest wyposażony w ogumowania pod palcami nazywane climbing zone (strefa wspinaczkowa). Zapewnia to dobrą przyczepność do powierzchni głazów.

Niskie buty trekkingowe nie będą odpowiednie w wysokie góry, na śnieg i deszcz. Sięgając po modele bez cholewki, musisz liczyć się z tym, że pył i kamyki będą wpadały do środka.

Wybierz niskie buty trekkingowe, gdy:

• jest ciepło i sucho,
• maszerujesz przez równiny albo pokonujesz niewielkie wzniesienia,
• teren nie jest bardzo piaszczysty,
• wyprawa nie będzie długa,
• nie masz ciężkiego bagażu.

Wybierz wysokie buty trekkingowe, gdy:

• jest zimno,
• jest mokro, błotniście, śnieżnie,
• idziesz w góry,
• masz ciężki bagaż,
• przed Tobą wiele dni wędrówki,
• masz skłonność do urazu stawów skokowych albo chcesz je dobrze zabezpieczyć.

Może spotkałeś się już ze stwierdzeniem, że buty trekkingowe powinny być większe niż zwykłe. Czy to prawda? Nie do końca. Zakup butów trekkingowych w rozmiarze 44, jeśli zwykle nosisz 43, nie jest przepisem na sukces. Sprawa jest bardziej złożona.

Buty trekkingowe powinny być dopasowane rozmiarem do warunków, w jakich będą użytkowane. Czyli: z określonym rodzajem skarpet, przy stopach spuchniętych od wysiłku. Żeby prawidłowo dobrać rozmiar butów trekkingowych, musisz symulować te warunki podczas przymiarki. Oto jak mierzyć buty trekkingowe:

1. Przymierzaj buty trekkingowe na zmęczonych nogach. Możesz zrobić to np. po treningu albo całym dniu pracy. Jeśli okoliczności nie sprzyjają zmęczeniu, możesz wymoczyć stopy w bardzo ciepłej wodzie. Trochę spuchną i staną się wrażliwsze na wszelkie uwierające elementy – zupełnie jak po kilku godzinach marszu.
2. Buty trekkingowe przymierzaj w skarpetach, które zamierzasz nosić podczas wyprawy. Zwłaszcza dotyczy to grubych zimowych skarpet. Różne materiały i kroje skarpetek zapewniają inny komfort w zestawieniu z określonymi modelami butów. Podczas przymiarek szukaj więc nie tylko idealnego rozmiaru, ale też najwygodniejszego zestawienia skarpet z obuwiem.
3. Żeby ocenić, czy buty są rzeczywiście wygodne i pozostaną takie przez całą wyprawę, nie wystarczy wsunąć ich na stopy. Spędź w mierzonych butach trochę czasu, chodząc (najlepiej po schodach, które będą imitować góry), ustawiając stopy pod różnymi kątami i wykonując mniej typowe ruchy, np. przysiady, stawanie na palcach. Tylko tak przekonasz się, czy np. nie obcierają pięty, nie rolują skarpet albo czy wewnętrzny szew nie zostawi bolesnych odcisków. Będziesz też w stanie ocenić oddychalność.
4. Będąc na schodach, sprawdź, czy stopa przechylona palcami ku dołowi nie zjeżdża w bucie tak, że opiera się na palcach. Aby się przekonać, stań piętami na krawędzi stopnia. Reszta stopy powinna pozostawać w powietrzu. Poruszaj śródstopiem, podnoś i opuszczaj palce. Niezależnie od kąta nachylenia noga powinna przemieszczać się w bucie nieznacznie. Jeśli jeździ, but nie sprawdzi się w górach, zwłaszcza przy schodzeniu.

Jeśli Twoja stopy są różnych rozmiarów, dobierz buty tak, aby pasowały na większą nogę.

Na dopasowanie buta do stopy wpływ ma też to, jak go zawiążesz. Wypróbuj rozmaite wiązania, a przekonasz się, jak różnie buty mogą układać się na stopach.

Jeśli masz szerokie palce, zapewnisz im swobodę, jeśli zaczniesz zakładać sznurówki od drugiej pary oczek. Z kolei jeśli zwykłe wiązanie sprawia Ci ból na skutek ucisku wysokiego podbicia stopy, możesz pominąć tę część nogi podczas sznurowania. Wystarczy zawiązać supełki na sznurówkach i pominąć kilka rzędów oczek. Sprytnych metod sznurowania butów trekkingowych jest znacznie więcej. Zapoznaj się z nimi i wybierz odpowiednie dla swojej stopy.

Buty trekkingowe możesz przymierzać w sklepach stacjonarnych. Masz wówczas więcej modeli pod ręką, ale niekoniecznie uda Ci się znaleźć schody, na których dokładnie przetestujesz obuwie. Kupując buty online, masz możliwość zwrotu i wymiany. Możesz zamówić kilka modeli i rozmiarów, dokładnie je przetestować i zostawić te, które będą pasowały najlepiej, a pozostałe odesłać.

Top 5 butów trekkingowych dla początkujących

Chcesz kupić swoje pierwsze buty trekkingowe? Sprawdź nasze rekomendacje poniżej. Oto top 5 butów trekkingowych: dla kobiet, dla mężczyzn, z membraną, bez membrany oraz bez cholewy.

Model #1. Najlepsze buty trekkingowe dla kobiet

Kobiece stopy są nie tylko krótsze, ale i często proporcjonalnie węższe niż męskie. Z tego powodu buty trekkingowe nie powinny być unisex.

Naszym typem są wysokie buty trekkingowe damskie Dolomite Nibelia High GTX w kolorze zgaszonej szałwiowej zieleni. Ten model jest zaprojektowany z myślą o kobiecej stopie według konstrukcji Perfecta. Zapewnia lepsze dopasowanie i precyzję kroku. Łączy wysoką oddychalność z wodoszczelnością i mobilność z przyczepnością. To sprawia, że buty są uniwersalne, odpowiednie nie tylko na każdą pogodę, ale też na różne tereny i style marszu: od żwawego trekkingu na płaskich podłożach po wspinaczkę. Odpowiadają za to nowoczesne rozwiązania takie jak: zintegrowana z cholewką wodoodporna i oddychająca membrana Gore-Tex Invisible Fit, podeszwa Vibram Hiker zapewniająca przyczepność czy podeszwa środkowa z pianki EVA, która amortyzuje wstrząsy. Wysoka cholewka, rozciągliwa i oddychająca, wyposażona dodatkowo w kołnierz z siateczki, skutecznie chroni stawy skokowe. Wszystko to składa się na lekkie i wszechstronne buty trekkingowe idealne dla kobiet, które nie miały dotychczas wielu doświadczeń z turystyką pieszą.

Zobacz naszą kategorię damskich butów trekkingowych

Model #2. Najlepsze buty trekkingowe dla mężczyzn

Dla mężczyzn, którzy dopiero zaczynają przygodę z trekkingiem, strzałem w dziesiątkę mogą być buty trekkingowe Dolomite 54 High FG EVO GTX. Są lekkie, wodoodporne i wiatroodporne dzięki membranie Gore-Tex, doskonale przyczepne i komfortowe, bo dopasowują się do kształtu stopy. Pianka w podeszwie pochłania wstrząsy. Wszystko to sprawia, że Dolomite 54 High FG EVO GTX radzą sobie w niemal każdych warunkach, jakie może zastać początkujący wędrowiec. Co istotne, model też może być noszony także jako element stylizacji casualowej.

Zobacz naszą kategorię męskich butów trekkingowych

Model #3. Najlepsze buty trekkingowe z membraną

Wysokie buty trekkingowe Dolomite Crodarossa Leather High GTX wykonane z naturalnej skóry, ze stosunkowo wysoką cholewą i membraną Gore-Tex doskonale zabezpieczą nogi początkującego turysty przed wilgocią z zewnątrz, a przy tym sprawnie odprowadzą nadmiar ciepła i pot. Suchy komfort to jednak dopiero początek zalet tego modelu. Dolomite Anatomic System zapewnia dopasowanie obuwia do stopy, co zmniejsza zmęczenie i ryzyko otarć. Buty są wyposażone w piankę amortyzującą wstrząsy, a także strefę wspinaczkową, która zdecydowanie ułatwi atakowanie szczytu osobom początkującym, zwiększając pewność i precyzję kroku.

Model #4. Najlepsze buty trekkingowe bez membrany

Jeśli szukasz butów trekkingowych bez membrany, polecamy Dolomite Nibelia. Sprawdzą się zarówno na spacerze, jak i podczas szybkiego trekkingu. Są lekkie, oddychające, a ich casualowy wygląd sprawia, że będą odpowiednie nie tylko na górskim szlaku. Podeszwa amortyzuje wstrząsy i zapewnia doskonałą przyczepność dzięki technologii Vibram Hiker. System konstrukcyjny Perfecta sprawia, że buty dostosowują się do kształtu stóp. To buty dla kobiet dynamicznych i aktywnych, które chcą się czuć komfortowo bez rezygnowania ze stylowego wyglądu.

Model #5. Najlepsze buty trekkingowe bez cholewy (niskie)

Tu zwycięzca może być tylko jeden. Kultowe już Dolomite 54 Low Evo łączą klasyczny wygląd modelu 54 z nowoczesnymi rozwiązaniami i technologiami zapewniającymi komfort na szlakach. Gumowy otok chroni palce przed uderzeniami o twarde skały i konary. Anatomiczna wkładka redukuje zmęczenie i wspiera naturalną biomechanikę dla sprawnego przemieszczania się. O przyczepność dba podeszwa Vibram.

Model Low Evo jest dostępny w wersji dla kobiet i mężczyzn, w wielu zestawieniach kolorystycznych.

Podsumowanie – jak wybrać buty trekkingowe?

Buty trekkingowe to buty przeznaczone do turystyki pieszej, a zwłaszcza górskiej. Zapewniają dobrą amortyzację, wodoodporność, wiatroodporność, a przy tym są oddychające. Możesz wybierać między butami trekkingowymi niskimi i wysokimi, z różnych materiałów tak naturalnych, jak i syntetycznych, z membraną i bez.

Wybierając buty trekkingowe, powinieneś uwzględnić: porę roku, styl wędrówki i rodzaje terenów, jakie chcesz przemierzać, a także swoje specyficzne potrzeby, np. związane z kondycją Twoich stawów skokowych. Idealne dopasowanie butów trekkingowych uzyskasz, przymierzając je i poddając kilku prostym testom.